Vlissingen Dronk

De Globe (2)

 

De Globe (2)

Bellamypark 15
4381 CC Vlissingen

 

Jeugdsoos in Jan van Bovenhuis, Bellamypark 15

Geschiedenis

1962
Kerkvoogdij Nederlands Hervormde Gemeente

Het Jan van Bovenhuis is in de jaren zestig een jeugdsoos van de Jeugdraad van de Nederlands Hervormde Gemeente. Kort na de oorlog heeft de C.J.M.V. het pand door schenking verkregen met de voorwaarde dat het "Jan van Bovenhuis" genoemd zou worden. De soos wordt de eerste jaren geleid door ds Van der Schoot, in 1964 opgevolgd door dominee Hendrik Jan Hemstede. In de tijd van Hemstede ontstaat de naam De Globe. In 1969 wordt de zolderverdieping verbouwd en krijgt de naam "Lumpy Gravy", dit wordt een eigen plek voor een groep jongeren.

Foto's

Meer afbeeldingen zijn te vinden op De Globe (2)/foto's

Verhalen

Eerste instuif

Uit PZC 24-10-1957:
" Maar 't ambacht dat hij feitelijk dee, was land ontdekken in de zee". Terwijl de liedjeszanger deze regels in het Jan van Bovenhuis aan het Vlissingse Bellamypark liet weerklinken, werd hij begeleid door een drietal gitaarspelers. Aan zijn voeten op de grond en rondom op stoelen in de onlangs gerestaureerde zaal, zaten jongens en meisjes die op uitnodiging van de Hervormde Jeugdraad de eerste 'instuif' in het Jan van Bovenhuis meemaakten. Die instuif, welke om de veertien dagen zal worden gehouden, wordt georganiseerd ten behoeve van jongelui van zestien jaar en ouder.
men heeft dit samenzijn op woensdagavonden gesteld omdat fan de zeevaartscholieren van de partij kunnen zijn. En de animo in de kring van de toekomstige zeerobben was groot: in de propvolle zaal overheerste het donkerblauw van hun uniformen.
En stoere mannenstemmen domineerden in het koor, dat na dit 'land ontdekken in de zee' het refrein 'Gloria, victoria, wiedewiedewietbombomsa' enz. aanhief. Zeer tot genoegen van de zanger, die overigens ook zelf eigenlijk een ander 'ambacht dee'; het was ds Y. van der Schoot, voorzitter van de Hervormde Jeugdraad, die ook verder een actief aandeel nam in de diverse plechtigheden, waarmee deze eerste instuif in het Jan van Bovenhuis gepaard ging.
Tot die ceremoniën behoorde het afrollen van een zes meter lange wandversiering, betrekking hebbend op de avonturen van de man die Amerika ontdekte, het doorknippen van een lint door de heer M. Eland, die zich in de toekomst speciaal met deze tak van het jeugdwerk zal belasten, en de onthulling van een zee-heldhaftige clubsymbool onder het luide zingen van het lied over de oude zeerob Dorus. Op het verdere programma van de avond stonden onder meer de vertoning van een filmstrook, enkele gezelschapsspelen en nog meer zang. De liederen kregen een meer ingetogen karakter tegen het einde van de avond, voor en na het sluitingswoord van ds Van der Schoot.
Naar de heren J.J. Hamelinck, ouderling voor het jeugdzorgwerk en A. Minnaer, secretaris van de Hervormde Jeugdraad, nog mededeelden, is het Jan van Bovenhuis eigenlijk een domein van enige der dertien clubs voor jongens en meisjes tot zestien jaar, welke onder auspiciën van de jeugdraad werkzaam zijn en die zich onder meer met knutselen, spelen, vertellen, sport, kamperen, corresponderen (met Zuid-Afrika), een maandelijkse filmvertoning enz. vermaken.
Andere 'domeinen' voor die clubs zijn de Noorderkapel en het Havenhonk.
Kinderen van enkele clubs die in het Jan van Bovenhuis zijn gevestigd, waren present bij de opening van de eerste instuif. Het Jan van Bovenhuis is immers eigenlijk van hén, en zij hebben zich ongetwijfeld gevoeld als gastheren en gastvrouwen voor deze nieuwe bezoekers, inclusief Dorus en de schuit van Columbus.

Boudewijn de Groot

Uit PZC 19-4-1968:
De toptoubadour Boudewijn de Groot van Lennart Nijghs theaterbureau 'Intertroubadour', stond woensdagavond voor de eerste keer in dit seizoen op Zeeuwse bodem en wel op het improvisorische podium in de houten sooskeet van clubhuis De Globe in Vlissingen. Ruim zeventig jongens en meisjes zaten reeds ver voor achten ongeduldig en gespannen op de komst van de nog steeds graag gehoorde en gewilde protestzanger Boudewijn te wachten, hun verpersoonlijking van de langharige en hippe image.
Boudewijn kwam niet alleen maar werd zoals altijd trouw begeleid door zijn manager en tekstdichter Lennart Nijgh. 'The times they are a changin' van Bob Dylan was het eerste liedje dat Boudewijn zong. En inderdaad liet zanger Boudewijn de tijden veranderen, want na de eerste helft van zijn repertoire konden de tieners een gemoedelijk gesprek met Boudewijn en Lennart houden. Een mogelijkheid die slechts zelden voor komt, daar de ruimte, de omgeving en het gedrag van de tieners zich er meestal niet voor lenen.
In het begin een beetje teruggetrokken en schuchtertjes vatten de jongens en meisjes op den duur meer moed om vragen te stellen. Deze moed steeg ten top toen ds H.J. Hemstede zei: "gaan jullie maar gewoon in kleine groepjes met de heer De Groot en de heer Nijgh praten". Deze opmerking was niet voor dovemansoren, want direct stonden de jongelui in drommen om Boudewijn en Lennart heen. Boudewijn kenden zij reeds, aan Lennart moesten ze nog even wennen. Maar spoedig bleek dat Lennart Nijgh gezellig en tactvol met de jongelui wist om te gaan. Juist door deze persoonlijke gesprekken met hun Boudewijn de Groot kreeg de houten keet steeds meer het effect van een grote huiskamer, gevuld met meer mensen en stoelen dan normaal gebruikelijk voor zo'n ruimte.
Na zijn eerste lied liet Boudewijn blijken aan welke tekstdichter hij de voorkeur geeft: Lennart Nijgh, zijn vriend en naaste compagnon, die hij bijna twaalf jaar kent.
"Protestsongs worden behalve door Johnny Hoes ook geschreven door Armand, maar die zingt zijn liedjes zelf, dus die zing ik niet. En die van Johnny Hoes vind ik niet goed. De beste zijn van Lennart Nijgh". Deze uitleg gaf Boudewijn bij voorbaat aan de open vraag: "waarom teksten van Lennart Nijgh?" Over elk liedje had Boudewijn voordat hij het ten gehore bracht wel een mening, die meestal een aanvullend gesproken protest was. Alvorens 'meneer de president Johnson' zachtjes ging slapen vertelde Boudewijn: "dit is na drie jaar nog steeds actueel en dat zal het voorlopig nog wel blijven ook. Want het is me niet bekend voor wie of tot wie Johnson bidt".
Na de protestsongs 'Ze zijn niet meer als toen', geschreven door Boudewijn elf en het 'Onder Ons', viel er even de stilte van een pauze. Slechts even, want nadat ds Hemstede de eerste stoot tot het vragen stellen had gegeven, kwamen de tieners los met hun vragen over de intentie van de protestsong. Zienderogen en hoorbaar kreeg men van de jongeren de indruk dat Lennart Nijgh en Boudewijn de Groot niet op mijlen afstand van hen wensten te blijven, maar zich als jongelui van een zelfde generatie in de kring van tieners lieten opnemen. Vooral de serie liederen, geïnspireerd op liefdesperikelen uit het land van ervaring sloegen goed aan, met name bij de meisjes die zich dolgelukkig voelden wanneer Boudewijn met zijn expressie een oogje aan een meisje waagde en zelfs hier en daar een lonkje uitdeelde. Zijn optreden was voor de meeste meisjes voor de zoveelste keer weer eens hartveroverend en vertederend. Eén meisje was zelfs helemaal uit Leiden naar Vlissingen getogen om toch vooral Boudewijn eens van heel dichtbij te kunnen zien. Voor de jongens waren Boudewijn en Lennart ook boeiend en vereenzelvigde menige knaap zich op dat moment wel met hem.

Dominee Hemstede aan het woord

Uit PZC 18-5-1968:
"De jeugd wil er tegenwoordig tussenuit trekken en op verkenning gaan. De tiener wil individueel ergens kunnen komen waar die rustig zijn leeftijdsgenoten kan ontmoeten. Vroeger was dat anders, dan gingen ze in groepsverband zwemmen of voetballen. Er werd toen veel meer gezamenlijk ondernomen. De clubjes zijn ook verschillend van vroeger. In principe lijkt alles hetzelfde gebleven, maar er is wel degelijk iets veranderd. In het verleden werden vaste clubs naar ideeën van volwassenen georganiseerd; nu willen de jongelui met eigen initiatieven de dingen aanpakken.
Of er wat van terecht komt is een tweede, want de tieners zijn soms zo blasé, hangerig en springerig. Eigenlijk een beetje hol. Ze komen hier meestal uit pure verveling naar toe. Daarom is het extra belangrijk een prettige sfeer te schapen. En dat lukt ook wel. Hoewel er dikwijls onenigheidjes en baldadigheden zijn. Vernielingen bijvoorbeeld moeten direct aan mij gemeld worden. Ik heb dat indertijd met de jongelui afgesproken en daar houden zij zich ook aan. Melden ze het niet, dan gaat de tent onherroepelijk op slot, net zo lang totdat ze er eerlijk voor uitkomen. Dit is gelukkig nooit gebeurd. Het zou bovendien in hun eigen nadeel zijn. En ik weet maar al te goed dat ze hier maar wat graag komen.
En ik zal de jongelui nooit in de weg lopen, althans zo min mogelijk. Ik voel op een gegeven moment heus wel dat ik teveel ben en dan trek ik me terug. Wel neem ik natuurlijk regelmatig een kijkje."

De jeugd aan het woord

Uit PZC 25-5-1968:
"Een pas gerestaureerd pand met een heel hoog opstapje voor de deur en een trapgevel. De voordeur inspireert schrijflustigen nog wel eens om een opschrijft neer te pennen: 'leve ons bordeel'. Na ontdekking moeten de tieners van jeugdsoos De Globe de letters weer even snel verwijderen als ze er zijn neergeschreven. Zich zo gek vermaken buiten De Globe betekent voor veel tieners zich minstens ook zo gek gedragen in De Globe.
Door lange gangen en over draaiende en krakende trappen, ook wel lekkende, kan men in een doolhof van kamers komen. Er is een aparte televisiekamer en een sport- en spelkamer. Vooral de TV-kamer is een geliefd plekje van de jongelui, maar dat houdt niet in dat ze inderdaad de hele tijd naar het blauw flikkerende beeld kijken. Het betekent meer gezellig bij elkaar zitten. Binnen niet al te lange tijd krijgen de tieners de zolder tot hun beschikking, die is dan helemaal omgebouwd tot een intieme jeugdbar. Zo eentje zal men niet elders in Zeeland aantreffen. Eerst een heel huis door crossen, veel trappen klimmen om uiteindelijk in het domein van de tieners te komen. Nu volstaan de Vlissingse jongens en meisjes nog met de huidige ruimte en dat is: het hele gebouw door.
De jeugd die er komt is een aparte groep jongelui, die uiteindelijk wordt getypeerd door hippe of beatnikkerige kleding en lang haar. Ze bellen aan om binnen te kunnen. Ze mogen hun gang gaan als er maar niets wordt vernield, want dan zijn de poppen aan het dansen en wordt de zaak door de jeugdleiding tot op de bodem uitgezocht wie het heeft gedaan. Zelden komt het voor want zij weten dat zij zichzelf er mee hebben. In een wijde cirkel zitten aanvankelijk jongens en later ook meisjes bij ons te vertellen over wat hen aantrekt om naar De Globe te gaan. Trudy Kikkert, Astrid Blok, Marijke Czech, Peter Zonnevijlle, Jan de Smit en Jan Minnaar aan het woord:
"Waar moet je in Vlissingen anders naar toe? Hier mag je tenminste lekker gek doen. Het is toch leuk om met elkaar een beetje keet te schoppen. Naar de televisie kijken we niet zo vaak, dat doen we alleen als het de moeite is. Natuurlijk komen we hier voor de leuke meisjes. Met hen dansen? Neen, dat doen we nooit. Het is veel gezelliger om een beetje met elkaar te rotzooien. Meestal gaan we met een heel stel tegelijk naar hier. Als we iets willen afspreken dan ontmoeten we elkaar in De Globe. Dat is de beste plek. Kan nooit missen.
Het lijkt ons wel mieters straks zo'n bar boven te hebben. De ruimte waar we nu zitten is een beetje saai en kaal. Ja, we doen zo af en toe wel wat aan de sfeer. De televisiekamer bijvoorbeeld hebben we met een heleboel jongens geschilderd. Verder doen we er niet zo veel aan. Maar dat is toch niet belangrijk als je maar lol hebt.
Hemstede steekt soms zijn neus om de hoek van de deur om te kijken of we niet liggen te vrijen en malle dingen uithalen. Het is een fijne vent, maar we zijn hem altijd te vlug af. Maar dikwijls is hij nog vlugger dan wij. Maar dan kan hij best tegen als we maar geen rotzooi trappen en de boel afbreken. Maar ja, wat wil je als je gein hebt, dan kan er ook wel eens wat kapot gaan. Ergens anders zouden we niet naar toe willen. Daar mag tóch niks."

Lumpy Gravy

Uit PZC d.d. 14-2-1969:
"Lumpy Gravy" is de naam van de junior onder de Vlissingse jongerensozen. In enkele maanden tijd is deze intieme zoldersoos onder de pannen van het clubhuis De Globe aan het Bellamypark verrezen. Daarom leek het de laatste tijd misschien een beetje stil in en rond De Globe, maar dat was dan te wijten aan de drukke werkzaamheden voor de bouw van deze soos, die negen enthousiaste jongens tot een goed eind hebben gebracht.
Het interieurontwerp is van een binnenhuisarchitect, de heer J. Glansdorp, die -na de ruimte eens op zijn gemakje op mogelijkheden te hebben geschat- een praktische indelingsschets op papier zette. Volgens de woordvoerder van de actieve werkgroep heeft men in grove lijnen die indeling aangehouden, 'maar we hebben wel een paar dingen gehusseld'.
Met goedkope materialen hebben de jongens de braakliggende zolder onherkenbaar veranderd. Natuurlijk ontbreekt de half ronde bar niet, evenmin als de disco-installatie, de zitjes en de nodige ruimte om wat met elkaar te schuifelen. Juist doordat het zoldereffect bewaard is gebleven, heeft Lumpy Gravy spontaan zijn eigen vorm en karakter gekregen.
De werkzame handen, die aan de verwerkelijking van dit soosproject veel van hun vrije tijd hebben gegeven, zijn die van Eddy de Nooijer, Henk Wever, Kees Meulmeester, Conny Brunings, Kees Flipse, Robbie Stricker, Ko van Beek en de gebroeders Smit. Enkele jeugdige vaklieden zorgden voor de aanleg van de nodige elektriciteitsleidingen.
Hoofdleider P. Smit van De Globe hoopt samen met de jongens dat de zoldersoos iedere woensdag-, vrijdag-, zaterdag- en zondagavond een aantal gezellige jongelui boven de zestien telt.
Wat 'Lumpy Gravy' in feite betekent, bleek voor de jongelui potjeslatijn te zijn. Eén van hun zei: "het is de titel van een plaat,dat weet ik wel". Het woordenboek leerde dat 'lumpy gravy' zoveel wil zeggen als 'klonterig vleesnat'.

Bijzonderheden

  • Via een pleintje kwam je bij het achterzaaltje waar de bandjes optraden
  • Optreden van Ferre Grignard
  • Ds H.J. Hemstede wordt in september 1968 benoemd als vlootpredikant. In augustus is er een afscheidsreceptie in 't Anker waar de leiding, vrienden en kennissen hem bedanken voor de samenwerking in de voorbije vier jaar. De dominee ontvangt leuke afscheidscadeaus, waaronder een foto met een kijkje op zijn jarenlange werkterrein 'Clubhuis De Globe'.

Zie ook

Externe links

Bronnen