Vlissingen Dronk

Badpaviljoen

 

Badpaviljoen Juliana

Boulevard Evertsen
Vlissingen

 

Het Badpaviljoen Juliana -in de volksmond Juliaantje genoemd- stond op Boulevard Evertsen, bij de ingang van het badstrand. P.M.W. Schröder is de initiatiefnemer, hij laat het (een voorlopig in hout opgetrokken) paviljoen in 1907 bouwen op de glooiing van het duin, voor het 'gebruik van ververschingen'. Schröder heeft dan ook al plannen voor de bouw van een nieuw hotel aan de overkant, op de plaats waar eerder het door hem geëxploiteerde Stedelijk Badhuis stond.
Beneden op het strand was een galerij met winkeltjes, eet- en drankgelegenheden. In 1920 werd de "Nederlandschen Kunstkring Het Zuiden" opgericht, op initiatief van de Vlissingse kunstschilder Gerard Jacobs. Deze vereniging zal in het nieuwe Badpaviljoen een permanente tentoonstelling houden, hetgeen als grote attractie wordt gezien voor de badplaats Vlissingen. In december 1940 wordt het paviljoen na een storm gesloopt en na de oorlog verrijst er een nieuw paviljoen. Boven en beneden wordt een terras aangebracht, zodat zowel baders als wandelaars van het uitzicht kunnen genieten. De opening vindt plaats op 1 augustus 1950.

Geschiedenis

1907
P.M.W. Schröder

P.M.W. Schröder beheert het paviljoen slechts twee seizoenen. In 1909 wordt de opstal voor fl. 1800,- door de gemeente aangekocht. In verband met de nieuwe verpachting van de exploitatie van de zeebaden wordt de aan Schröder verleende vergunning voor het gebruik maken van gemeentegrond d.d. 19 april 1907 door B & W ingetrokken.

1909
J.G. Meijer

De verpachting van de zeebaden en het paviljoen wordt in 1909 toegewezen aan Jan Gerard Meijer, op dat moment ook exploitant van het Grand Hotel des Bains. De horecavergunning gaat met Schröder mee naar diens nieuwe hotel waardoor het paviljoen niet langer over een vergunning beschikt. De nieuwe pachter acht het echter van groot belang dat voor de localiteit een vergunning wordt verkregen. Namens de pachter dient I. Hage een verzoek in bij de raad om toepassing van art. 5 van de drankwet. Genoemd artikel zegt dat door De Kroon, op voorstel van de Gemeenteraad, aan B & W machtiging kan worden verleend voor een localiteit die deel uitmaakt van een buitengewone inrichting van maatschappelijk verkeer, een vergunning boven het vastgesteld maximum te verlenen. J.G. Meijer vraagt dat jaar vergunning voor verkoop van alcoholhoudende drank anders dan sterke drank. Hij laat het paviljoen voor eigen rekening en risico vergroten.

1916
J. Smits

In 1916 wordt de pacht voor fl. 250,- gegund aan Johannes Smits, die met zijn wafel- en poffertjesbakkerij zijn intrek neemt in het Badpaviljoen. Vanaf dit seizoen houdt de Vlissingsche Kunstkring een doorlopende tentoonstelling van schilderijen in een deel van het paviljoen. Ook voor het seizoen 1917 wordt de pacht toegewezen aan Smits, nu echter voor fl. 200,-.

1919
M.E. Smits-Nijsen

Na het overlijden van Smits op 25-11-1918 dient zijn weduwe een verzoek in voor de huur in het seizoen 1919. Het wordt haar toegewezen voor een bedrag van fl. 225,-. Vermoedelijk heeft zij ook in 1920 het paviljoen gehuurd.

1921
N.V. Credietbank voor Nederland

In de jaren 1921, 1922 en 1923 is de exploitatie in handen van de N.V. Credietbank voor Nederland.

1924
M. Mol

Van 1924 tot 1929 is M. Mol de exploitant van Juliana. Mol was van 1914 tot 1924 exploitant van het Wilhelmina Badpaviljoen

1930
Maatschappij tot Exploitatie van Onroerende Goederen

Van 1930 tot en met 1934 wordt de exploitatie toegewezen aan de Mij. tot Exploitatie van Onroerende Goederen. Deze had eerder ook het Het Vereenigingsgebouw en Het Concertgebouw onder zijn hoede.

1935
A. Ots en F. Ots

Franz en Alphonsius Ots nemen het Badpaviljoen in 1935 over. De Commissie voor het Badbedrijf draagt A. Ots in 1936 opnieuw voor om het paviljoen te exploiteren. De gemeenteraad is het voorgaande jaar zeer tevreden over Ots en besluit het seizoen wederom aan hem te verhuren, tegen een huurprijs van fl. 250,-. Vermoedelijk zijn de raad en Ots het niet eens geworden want in mei kondigt H.J. Hoogardie zich aan als nieuwe exploitant. A. Ots was van 1928 tot 1935 exploitant van De Oude Vriendschap.

1936
H.J. Hoogardie

Hendrikus Johannes Hoogardie, exploitant van De Oude Vriendschap, neemt in 1936 zowel het paviljoen als de galerij in beheer. Hoogardie zat eerder met echtgenote A.T.J. van de Velde in De Beurs. In 1938 verhuist hij naar Eindhoven.

1938
C.F. Dekker

Voor het seizoen 1938 worden gegadigden opgeroepen voor het huren van het badpaviljoen, afzonderlijk of met enige cabines in de galerij. De hoogste inschrijver is C.F. Dekker, eigenaar van Corner House (2). Dekker gaat de huur aan voor drie jaar tegen een huursom van fl. 650,- per seizoen met recht van onderverhuring van de cabines. Na deze drie jaar komt in 1940 een einde aan het Badpaviljoen. Door een flinke storm is het flink beschadigd en volgt de sloop.

1950
J.A. Ots en P.H.A. Ots

Na de oorlog wordt een nieuw badpaviljoen gebouwd. De eerste exploitanten zijn de heren Ots, vermoedelijk de neven J.A. en P.H.A., die ook Cosy Corner beheren. Zij pachten het paviljoen voor drie jaar tegen een huurprijs van fl. 3250,-. De cabines in de galerij worden individueel verhuurd. Cabine 2 aan mevrouw C. van de Weel voor verkoop van ijs en gebak, G.J. van de Heuvel gaat rookartikelen verkopen in cabine 7.

1954
Onbekend

Na de heren Ots is er weinig bekend over de exploitatie van het Badpaviljoen.

1955
Mikhail Steriade

In 1955 -op 14 juli- opent Mikhail (Michel) Steriade een café in het paviljoen en noemt dit La Bastille. Steriade is eigenaar van het café La Tour Eiffel aan het Beursplein. La Bastille is hier ook als zelfstandige zaak opgenomen.

1956
Onbekend

Ook na La Bastille is vrijwel niets bekend over de invulling van het paviljoen. De gemeente Vlissingen kondigt jaarlijks de openbare verpachting aan, maar niet wie de nieuwe pachter wordt. In 1962 wordt onderhandeld met Jan Loon (Concertgebouw en Chez Gonny) over de exploitatie. Hij vraagt in april 1963 zelfs een horecavergunning aan. Maar ook hierover is geen duidelijkheid.

1967
Heineken Brouwerij

In 1968 wil de Heineken Brouwerij het paviljoen opnieuw huren, net als het jaar ervoor. Er is één verschil, het bedrijf zal er nu het dubbele huurbedrag, nl. fl 1600,- voor moeten betalen. Daarnaast wil de gemeente bedingen dat de huur door de gemeente zonder schadevergoeding beëindigd moet kunnen worden in geval ter plaatse werkzaamheden aan de zeewering moeten plaatsvinden.

Foto's

Meer afbeeldingen zijn te vinden op Badpaviljoen/foto's

Verhalen

Druk bezoek

Bericht uit de Vlissingse Courant van 3-9-1907:
"De stroom van Belgische reizigers die des zondags een bezoek aan onze gemeente komen brengen blijft nog maar steeds aanhouden. Gisteren arriveerden weer niet minder dan vijf boten die gezamenlijk zeker een kleine 1000 reizigers meebrachten. Zoals wij zaterdag al meldden, zou ook medekomen een fanfaregezelschap, samengesteld uit leden van het Antwerpsche tramwegpersoneel. Dit gezelschap, 90 man sterk -in uniform-, ging al spelende vanaf de ponton naar het strand, alwaar voor het badpaviljoen van de heer Schröder enkele nummers werden uitgevoerd. De verschillende boten vertrokken om 5 uur weer naar Antwerpen."

Kunstkring 'Het Zuiden'

In 1915 vestigt de Antwerpse schilder Gerard Jacobs zich in Vlissingen waar hij inspiratie vindt in het licht aan de Scheldemonding. In burgemeester Van Woelderen vindt hij een medestander om het culturele leven in Vlissingen op een hoger plan te brengen. Samen richten zij de 'Kunstkring Het Zuiden' op, met de bedoeling een ontmoetingscentrum te creëren voor een breed scala van kunstenaars en kunstminnenden in de beeldende kunst, binnenarchitectuur en schilderkunst. Uiteindelijk bleef alleen de laatste over. Als verenigingslokaal en atelier kreeg men vanaf 1 mei 1927 kosteloos de beschikking over een deel van het Badpaviljoen. Voor die tijd had de exploitant al enkele jaren ruimte beschikbaar gesteld waar leerlingen van Jacobs konden werken. De Kunstkring verplichtte zich om 7,5 % per jaar van de opbrengst der verkochte schilderijen aan de gemeente af te dragen ten behoeve van het Badbedrijf. Er werden grote exposities georganiseerd met werken van o.a. Gerard Jacobs zelf en zijn echtgenote Josephina Hendrickx. De Kunstkring werd in 1942 opgeheven omdat men zich niet wilde aansluiten bij de 1941 ingestelde 'Duitse Cultuurkamer'. Gerard Jacobs overleed in Vlissingen op 14-2-1958.

Bouwval

Door een lezer van de Vlissingse Courant d.d. 24-4-1930:
"Mijnheer de Redacteur,
Vergun me een plaatsje in uw blad, bij voorbaat mijn dank.
Met mij is het meerdere personen opgevallen dat in de voorstellen van Burgemeester en Wethouders aan de gemeenteraad voorgesteld wordt, het Badpaviljoen Juliana wegens beëindiging huurcontract weder voor een jaar te verhuren. Het is te hopen dat men alsnog op dit besluit terugkomt en deze gelegenheid aangrijpt, dit bouwvallige en alle uitzicht op zee benemende gebouw te doen verdwijnen. In de plaats daarvan kan een aangelegd terras met promenadebanken een prachtig uitzicht op De Schelde geven.
Er zullen natuurlijk voor de Kunstkring Het Zuiden bezwaren aan verbonden zijn daar steeds in bovengenoemd gebouw geëxposeerd werd, doch is hieraan niet tegemoet te komen door bijv. een gedeelte van de steeds leegstaande villa naast het Grand Hotel af te huren en dit als permanent tentoonstellingsgebouw in te richten.
Ik ben overtuigd dat deze geringe geldelijke opoffering zeker in het belang is van de badplaats en daarom ernstige overweging verdient."
"EEN UIT VELEN"

Einde van Juliaantje

Bericht uit de PZC van 11-12-1940:
"Het Juliaantje, zoals het Badpaviljoen in de volksmond genoemd pleegt te worden, en dat door de zware storm enkele weken geleden voor een groot deel werd vernield, is thans geheel gesloopt. Van het gebouwtje dat zovele jaren het beeld van strand en Boulevard heeft beheerst, is slechts de vloer overgebleven die als dak van de ondergelegen cabines blijft bestaan. Het is nog niet bekend wat met een en ander in de toekomst gedaan zal worden. Teneinde ongelukken bij duisternis te vooromen is het geheel nu van een houten afrastering voorzien."

Opening nieuw paviljoen

Op 1 augustus 1950 wordt het nieuwe paviljoen geopend. Zonder officieel vertoon en met slecht weer, alleen de wethouders woonden de opening bij. De eerder aangebrachte vlaggen moesten in verband met regen en wind worden weggehaald wat het feestje al minder fleurig maakte. Ook badgasten lieten het afweten.
Een verslagje in het Zeeuws Dagblad: "Het nieuwe Badpaviljoen kan honderden badgasten 'verwerken' en zal Vlissingen als badplaats weer een stap vooruit brengen. Een ruime stenen trap leidt naar beneden, waar links de kassa is. Naast de kassaruimte ligt een klein vertrek voor het personeel. Vlak voor de trap is een kantoortje ingericht voor de chef van het badbedrijf A. Verharen, die een volledig overzicht heeft van het strand en het paviljoen. Dit is een grote vooruitgang met vroeger, toen hij een kantoortje had in de winkelgalerij. Als men de kassa is gepasseerd moet men langs een ijzeren tourniquet lopen en dan achter het kantoortje om naar de ruime cabines te gaan. Daarvan zijn er nu 49 en het ligt in de bedoeling er volgend jaar nog bij te bouwen."

Bijzonderheden

  • In 1930 wordt de galerij met kleine winkeltjes geopend. J.W. van der Linde (bakkerij Walstraat) verkoopt er allerlei versnaperingen, ansichtkaarten en strandartikelen. Van der Linde huurt de galerij tot en met 1935.
  • Johannes Smits, geboren in Groede op 8-4-1861 als zoon van Johannes Smits en Anna Maria de Kat. Trouwt op 22-1-1886 met Maria Elisabeth Nijssen. Wordt in geboorteaktes van zijn kinderen wisselend genoemd als koopman, winkelier, bierhuishouder en wafelbakker. Johannes overleed in Vlissingen op 24-11-1918, de weduwe op 5-6-1922.
  • M. Mol, zat van 1903 tot 1905 in Café De Schelde in de Aagje Dekenstraat. Van 1905 tot 1910 in Wiener Café op de Zeilmarkt. Van 1910 tot 1912 in Royal (2) aan de Badhuisstraat en van 1914 tot 1924 was hij exploitant van Wilhelmina Badpaviljoen.
  • Alphonsius Ots (Putten 11-3-1896) is op 3-2-1916 gehuwd met Petronella Maria Verbeek (Woensdrecht 10-10-1897). Ze krijgen twee kinderen, Johannes Arnoldus (10-1-1917) en Elisabeth Constantia (23-10-1918). In juli 1921 komt ook dit gezin uit Rotterdam naar Vlissingen, op het adres Breestraat 13 waar Alphonsius uitbater wordt van De Koophandel. Alphonsius wordt mede-eigenaar van Het Concertgebouw en gaat hier ook wonen. Van 1928 tot 1933 is hij uitbater van De Oude Vriendschap in de Breestraat, daarna keren hij en zijn gezin terug naar het Concertgebouw. Alphonsius overlijdt op 11 augustus 1947.
  • Hendrikus Johannes Hoogardie, gehuwd op 9 november 1934 met Anna Tanneke Johanna van de Velde. Was eerder gehuwd met en in maart 1929 gescheiden van Pieternella Maria van de Vijver.
  • Cornelis François Dekker, geboren 12-10-1902. Trouwt op 14-3-1930 met Pieternella Joziasse (omgekomen in Corner House (2) bij het bombardement in april 1942). In 1926 verhuist hij als chef-kok van Middelburg naar Vlissingen op het adres Prins Hendrikweg 16 (Hotel Zeeland). Dekker overleed op 13-12-1995.
  • Johannes Albertus Ots, (10-1-1917, zoon van Alphonsius Ots en Petronella Maria Verbeek) is gehuwd met Johanna van de Heuvel. Hij is samen met neef Herman (H.A.) van 1948 tot 1960 exploitant van Het Concertgebouw. Deze Johannes (Jan) zwaait in 1950 ook de scepter in Cosy Corner, samen met neef Petrus H.A.
  • Petrus Hermanus Albertus Ots, (20-3-1920, zoon van Ludovicus Ots en Dymphena van der Velden) is gehuwd met Ursula Erna Erika Beckmann. Hij is in 1950 samen met neef Jan (J.A.) exploitant van Cosy Corner.

Externe links

Bronnen