Vlissingen Dronk

Bioscoop Luxor

 

Bioscoop Luxor

Bellamypark 18
Vlissingen

 


Bioscoop Luxor, van 1921 tot 1967 op de hoek van Bellamypark en Nieuwstraat. Voorafgegaan door Bioscoop Bellamy en opgevolgd door Discotheek Goofy.

Geschiedenis

1913
M.A. van Boekhout

De eerste eigenaar van de bioscoop is M.A. van Boekhout. Volgens oude informatie heeft hij de bioscoop laten bouwen en geopend met de naam Bioscoop Bellamy. Van Boekhout is in deze periode ook uitbater van een café aan de Kanaalstraat. Zijn verblijf in de bioscoop is van korte duur, reeds in 1914 komt de bioscoop in handen van de firma Jean Desmet uit Amsterdam.

1921
Jean Desmet en Theo Desmet

Jean Desmet is volgens eigen zeggen 'de grootste en bekendste bioscoop-exploitant van Nederland'. Hij beheert theaters in Amsterdam, Rotterdam, Bussum en Eindhoven. De Vlissingse vestiging wordt geleid door Theo Desmet. Hij laat Bioscoop Bellamy in 1921 verbouwen en op 29 december wordt de bioscoop heropend met de naam Luxor Theater. Desmet blijft tot 1928 in Luxor, in mei van dat jaar vertrekt hij naar Tilburg.

1928
A.W. Smits

A.W. Smits is de grondlegger van Bioscoop Alhambra, die hij in 1912 heeft geopend. In 1928 worden de erven Smits (A.W. Smits overleed in 1925) eigenaar van de Luxor bioscoop, met M.J. Smits als bedrijfsleider. Na het faillissement van de familie Smits in 1936 wordt de Goesenaar C.J. van Liere de nieuwe exploitant van Alhambra. Het Luxor blijft eigendom van de erven Smits, de bedrijfsleiding gaat over naar Van Liere en Zonen.

1936
C.J. van Liere

Met de komst van Van Liere worden de beide bioscopen gemoderniseerd. Bij Alhambra wordt de voorpui verbouwd en wordt binnen een zuig- en blaasinstallatie aangebracht. Ook de programmering wordt aangepast, in Alhambra worden vanaf nu de betere films vertoond, Luxor wordt een 'volkstheater'. Op 1 oktober 1945 neemt de firma Van Liere de exploitatie over van de erven Smits. Van Liere is dan reeds eigenaar van Bioscoop Alhambra en wil ook graag het pand aan het Bellamypark in zijn bezit. De eigenaresse, 'een oude dame, woonachtig ergens in Nederland', weigert echter haar 'investering' te verkopen. Daarentegen verhoogt ze - zeer tegen de zin van Van Liere- geregeld de huur en dreigt met verkoop aan 'een concurrent'. Op 1 april 1966 sluit Luxor de deuren voorgoed. In november 1967 trekt de Pinkstergemeente in het pand.

Foto's

Meer afbeeldingen zijn te vinden op Bioscoop Luxor/foto's

Verhalen

  • In de tijd van de stomme films worden deze begeleid op een piano voorin de zaal. Dit om de diverse scenes op het witte doek wat meer allure te geven. Bekende pianisten uit die tijd zijn één van de gebroeders Smits en verder Willem Klein. Deze reed ook weleens met zijn piano door de stad en gaf hier en daar een deuntje weg. Dit duurt tot ca. 1930, tot aan de komst van de geluidsfilm. De entreeprijzen in die tijd bedragen 25, 50 en 75 cent. De matinee-prijs, op zondagmiddag, is slechts 10 cent.
  • Er was een levendige handel in (valse) kaartjes op het Bellamypark in de jaren 30. Heren en dames die met allerhande smoezen net voor de voorstelling kaartjes probeerden te verkopen aan brave bioscoopgangers - de gemeentelijke politie heeft het daar nog best druk mee gehad.
  • Tijdens de 2e wereldoorlog is de bioscoop normaal open, met uiteraard alleen Duitse films. De Vlissingse bevolking mag ook naar binnen maar, gezien de evacuatie van de inwoners uit Vlissingen, zijn dat er weinig. Bovendien is het allemaal Duitse propaganda wat de klok slaat. Direct na de bevrijding maken de Engelsen gebruik van de bioscoop, die tijdelijk omgedoopt wordt in "Garrison Theater". In het najaar van 1945 wordt de bioscoop weer vrijgegeven en keert de naam Luxor weer terug. De exploitatie komt dan in handen van Van Liere en Zonen. Zo kort na de oorlog gaat het goed met de bioscopen. De geëvacueerde Vlissingers keren terug en er zijn veel arbeiders in de omgeving voor de wederopbouw van de stad en het dichten van de dijken. De bios zit iedere avond twee keer vol, op zondag zijn er zelfs drie voorstellingen.
  • In die tijd mag er ook gerookt worden in het gebouw dat daar eigenlijk niet op ingericht is wat betreft de ventilatie. Bij de eerste avondfilm is het nog redelijk te doen, maar als de tweede voorstelling om negen uur begint is de hele zaal een rookgordijn. Omstreeks 1948 wordt het roken verboden.
  • Luxor is 'een sensatie' bioscoop. Er worden voornamelijk films vertoond met cowboys, boeven, moordenaars en ander gespuis. Het betere genre draait in Alhambra. De Belgische loodsen die in die tijd veel in Luxor komen -dicht bij de loodsenwacht- , noemen de bioscoop "Het Schiettekot".
  • In de stad is het nog erg gezellig. De jeugd loopt het rondje Bellamypark-Nieuwendijk-Walstraat en in de muziektent op het Bellamypark worden geregeld muziekuitvoeringen opgevoerd. Ook vinden er wielerwedstrijden plaats, zoals 'De ronde van het Bellamypark'. Deze 'gezelligheid' duurt tot eind jaren vijftig. Met de opkomst van de televisie wordt alles anders, de bioscoop is één van de eerste gelegenheden die hier 'last' van ondervindt. Om de bezoekersaantallen op peil te houden wordt het aantal voorstellingen uitgebreid, maar dit mag niet baten. In de eerste jaren na de oorlog zaten er ca. 300 mensen in de zaal, begin jaren zestig is dit aantal gezakt naar 60 bezoekers per voorstelling. Mooie showfilms in kleur, een groter doek en het inlassen van een pauze konden helaas geen bezoekers meer trekken. Op 1 april 1966 komt er definitief een einde aan Bioscoop Luxor.
  • "Ben in de oude Luxor Bioscoop voor het eerst met Will naar de film geweest, heette Summer Love. Geen idee waar de film over ging, heb er weinig van gezien, maar weet nog wel na al die jaren hoe de film heette , raar he, hihihihi."
  • "Op woensdagmiddag met z'n drieën op één stoel....gezellige tijd zeggen ze dan"

Bijzonderheden

A.W. Smits en M.J. Smits-de Kat

  • 1891: De heer A.W. (Adrianus Wilhelmus) Smits vestigt zich met zijn vrouw M.J. (Maria Johanna) Smits-de Kat vanuit Middelburg in Vlissingen.
  • 1893: Opent Café De Schelde in de Aagje Dekenstraat
  • 1903: Koopt het leegstaande hotel Albion dat in juni 1903 heropend wordt.
  • 1912: Sticht de Alhambra bioscoop
  • 1919: Koopt Hotel Noordzeeboulevard op Boulevard de Ruyter en Hotel Zeeland aan de Prins Hendrikweg. Daarnaast richt hij een touringcarbedrijf op om de hotelgasten te vermaken.
  • 1925: Smits overlijdt op 10 januari 1925, slechts 57 jaar oud.
  • Op 6 mei 1936 wordt de wed. M.J. Smits-de Kat failliet verklaard en op 27 mei 1936 wordt dit weer vernietigd. Op 30 juni 1936 volgt wederom een faillissement.
  • Advertentie 13 mei 1936: H.J. Smits maakt bekend dat alle zaken van de erven A.W. Smits door hem onder deze naam op dezelfde voet worden voortgezet.
  • Advertentie 14 mei 1936: Wed. A.W. Smits-de Kat en haar zoon J.M. en dochter M.J. berichten dat de advertentie een dag eerder op een misverstand berust, daar het recht tot die overname door hen wordt betwist.
  • Op 30 juni 1938 wordt wederom het faillissement uitgesproken voor mevrouw Smits-de Kat, een maand later weer beëindigd.
  • 1954: Smits-de Kat overlijdt op 30 november 1954, 88 jaar oud.
  • Kinderen uit het huwelijk van Smits en De Kat: zoons H.J. Smits, A.W. Smits jr. (overl. 27-1-1931), J.M. Smits en M.J. Smits.

Zie ook

Extene links

Bronnen